بررسی و تحلیل عقاید و نظرات ابن تیمیه درمورد امامت

طی تمام دوره اسلامی تا کنون ریشه ای ترین بحث در مسأله امامت، «انتصابی و الهی» یا «انتخابی و عادی» بودن آن است. شیعیان معتقد به انتصابی بودن و دیگر مذاهب پیرو انتخابی بودن امر امامت و جانشینی رسول اکرم (ص) هستند .از جمله کسانی که معتقداست که پیامبر برای خویش جانشینی تعیین نکرده و در مورد امامت و خلافت هیچگونه نصی از ایشان برجا نمانده است ،ابن تیمیه حرانی است .از نظر او جانشین پیامبر(ص)را می توان مصداقی از «ولی امر »مورد اشاره در کتاب و نص در نظر گرفت.«ولی امر »از دید او کسی است که عهده دار «امر»حکومت شده است . و این بدان معنی است که او مقام امامت را تا حد ولی امر و پیشوا پایین آورده و بر مقام ولی امر بجای مقام امام تاکید داشته است. او تمام روایاتی که از پیامبر اسلام (ص)در مورد جانشینی حضرت علی (ع) در کتابهای شیعه و سنی برجای مانده است، را کذ ب دانسته و تنها شرط برای تعین امامت را اجماع و بیعت حل و عقد می داند نه نص بجای مانده از پیامبر (ص) . او اعتقاد دارد که تمام بزرگان صحابه که جز اهل حل و عقد بودند به امامت و خلافت با ابوبکر اجماع داشته و با او بیعت کرده اندو عدم بیعت بزرگانی چون امام علی ،حضرت فاطمه زهرا (س)،و.....را نادیده گرفته است . او در جای دیگری شرکت حضرت علی (ع) را در شورایی که عمر برای جانشینی خود ترتیب داده بود را دلیل عدم اعتقاد آن حضرت بر الهی بودن امر امامت خویش دانسته است و سخنرانی آن حضرت را در جمع اعضای شورا که حضرت علی بر حق خویش اذعان کرده و امامت را امری الهی دانسته وفرموده است این منصب تنها حق او بوده و هست را نادیده گرفته است . البته ابن تیمیه تنها به این بسنده نکرده است و با طرح شبهاتی ،وقایعی چون غدیر و یوم الدارکه از دلایل شیعیان بر الهی بودن امر امامت هستند را از اساس تکذیب کرده و این وقایع را از دروغ های ساخته ی رافضه دانسته و عنوان کرده که اگر بپذیریم واقعه تاریخی یوم الداراتفاق افتاده این خود دلیلی بر انتخابی بودن امر امامت است، چون پیامبر اکرم (ص)در آن روز خطاب به تمام نزدیکانش فرموده که هرکس دعوت من را قبول نماید، خلیفه وزیر و جانشین من خواهد بود .و حتی اگر ابو لهب این دعوت را می پذیرفت پیامبر (ص)او را به جانشینی خود می گمارد. رساله حاضر بصورت توصیفی و تحلیلی و با فیش برداری از منابع دست اول ،اعتقادات او را مورد بررسی و تحلیل قرار می دهد . و در پایان ادله شیعیان را برانتصابی بودن امر امامت همراه با دلایل انتصاب حضرت علی (ع) بعنوان جانشین و امام بلافصل پیامبر (ص) راآورده است . واژه های کلیدی: امامت ،ابن تیمیه ،انتصاب ،اجماع،اهل حل و عقد